Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi, cemevinin su ücretinden muaf tutulması önergesinin ardından ‘Alevilik İslam içi mi değil mi’ tartışmasına sahne oldu. Ankara’da ‘dernek’ statüsünde bulunan cemevlerinin tespit edilmesini isteyen Cumhuriyet Halk Partisi (Chp) meclis üyeleri Haydar Demir ve Mustafa Sarıgül, verdikleri önergede camiler gibi su ve atık su bedellerinden muaf tutulmasını, temizlik hizmeti verilmesini talep etti.
Hukuk ve Tarifeler Komisyonu’nun bu önergeye karşılık yazdığı raporda, ‘cemevi’nin caminin muadili olmadığı’ belirtilerek, ‘bir dinin iki ayrı mabedi olamayacağı’ için cemevlerinin ‘ibadethane’ olarak kabul edilemeyeceği savunuldu. Rapora itiraz eden Chp Belediye Meclis Grubu, komisyon başkanı AKP’li Süleyman Karacan’a tepki gösterdi. Karacan’ın, “Arkadaş sizin dininiz nedir? Siz İslamiyetin içinde misiniz dışında mısınız?” şeklindeki sözleri gerginliğe sebep oldu, sert tartışmalar yaşandı.
Önergeyi veren Chp Mamak Meclis Üyesi Haydar Demir, komisyon başkanı Karacan’ın cemevinin statüsünü tartıştığını ve Aleviliği tanımlamaya çalıştığını belirtti. Taleplerinin çok anlaşılır olduğunu belirten Demir, “Belediyemiz pek çok derneğe, camiye, kamu yararına çalışan kuruluşa yardım ediyor. Su, atık bedelleri konusunda, temizlik konusunda. Biz de bu hizmetlerin, hâlihazırda yasalarımızda dernek statüsünde kabul edilen cemevleri için istedik. Cemevleri ibadethane olarak kabul edilsin veya Aleviliğe bir statü biçilsin demedik. Bu da zaten Belediye Meclisi’nin vereceği bir karar değildir. Sadece Alevi vatandaşlarımızın gidip ibadetlerini yerine getirdikleri bu yerlere yardım edilsin istedik. Ama komisyon başkanı öyle bir rapor yazmış ki Aleviliği tanımlıyor, cemevini tanımlıyor, Aleviliğin İslam içi mi dışı mı olduğu tartışmasına giriyor. Bu kabul edilemez.” değerlendirmesini yaptı.
“CEMEVİ İBADETHANE DEĞİLDİR” RAPORU
CHP’li iki meclis üyesinin verdiği önergede, “Alevi vatandaşların şu anda ibadethane olarak kullanmakta oldukları cemevleri tespit edilerek, bu ibadethanelerin, camilerimiz gibi su ve atık su ücretlerinden muaf tutulması, Belediyemizin bakım, onarım ve temizlik hizmetlerinden faydalandırılması konusunda” Meclis’ten karar alınması talep edildi. Önergeyi görüşen Hukuk ve Tarifeler Komisyonu’nun hazırladığı raporda ise “Komisyonumuza havale edilen konu üzerinde, belirtilen mevzuat ve içtihatlar çerçevesinde yapılan incelemelerde; cemevlerinin ibadethane statüsünde olmadıkları, camilerin alternatifi ve muadili de olmadıkları, ibadet edilen yer anlamındaki mabedin İslam inancına göre tek ve bunun da cami olduğu, bir dinin iki ayrı mabedinin olamayacağı, bir kısım sosyal, kültürel faaliyetlerin ve dini ayinlerin yapıldığı Cemevlerini ibadethane olarak kabul etmenin, müdavimlerini de İslam inancının dışında olduklarının kabulü sonucu doğuracağı” ifadelerine yer verilerek, “talebin mer’i mevzuata göre karşılanmasının mümkün olmadığı komisyonca uygun görüldüğü” vurgulandı.
Raporu ‘skandal’ olarak değerlendiren Chp Mamak Meclis Üyesi Mehmet Emin Tırpancı, “Kimse sizden cemevelerinin statüsünün belirlenmesini istemiyor. Pek çok derneğe, camiye yaptığımız gibi mümkünse su ve atık su bedellerinden muaf tutulması, belediye olarak da temizlik hizmeti verilmesi talep ediliyor. Kalkıp Diyanet İşleri Fetva Kurulu gibi Alevilik İslam’a dahil midir değil midir, cemevi mabed midir değil midir bunun tartışmasına neden giriliyor? Bu raporun geri çekilmesini, düzeltilmesini istiyoruz.” dedi.
“ARKADAŞ SİZİN DİNİNİZ NEDİR?”
Rapora yönelik eleştiriler üzerine, raporu hazırlayan komisyonun başkanı Akp Sincan Meclis Üyesi Süleyman Karacan söz alarak, “Madem Cemevi ibadethane ise bu ibadethanenin, bu ibadethane caminin alternatifi ise bunun bir dininin olması gerekir. Ülkemizde Hristiyanlar var, Museviler var ve Müslümanlar var. Dördüncü bir ibadethane olarak Cemevini bunların yanına koyduğumuzda arkasından şu soru gelir: Arkadaş sizin dininiz nedir? Siz İslamiyetin içinde misiniz dışında mısınız?” ifadelerini kullandı. Cemevlerinin ibadethane olmadığını savunan Karacan, “Ayrı bir ibadethane olarak kabul ederseniz, biz ibadethane gibi muamele görsün derseniz o zaman kendiniz kendiniz dışlamış olursunuz. İslami dairenin dışında farklı bir yere konuşlandırmış olursunuz. Biz sizi böyle görmüyoruz.” dedi. CHP’li bir meclis üyesinin “Yarın hükümetiniz Cemevlerinin statüsünü ibadethane olarak kabul ederse ne derseniz?” şeklindeki soruya ise Karacan, “Böyle bir karar verilirse yasalar karşısında boynumuz kıldan incedir.” cevabını verdi.
CHP Meclis Grup Başkanvekili Doğan Yılmazkaya da söz alarak, “Bu raporu geri çekelim, düzeltsinler öyle gelsin. Bu cümleleri kabul edemiyoruz. Alevilerin nasıl ibadet yapacağına, nerede yapacağına komisyon başkanı mı karar verecek? İslam’da yeriniz neresidir diye sorulamaz, kimsenin bunu sormaya hakkı yoktur. Bir talep var, incelersiniz olur veya olmaz. Aleviliği tanımlamak, Cemevinin ibadethane olup-olmadığını tartışmak size mi kaldı?” diyerek tepki gösterdi.
CHP Grubu’nun itirazı üzerine Akp grubu geri adım atarak komisyon raporunun yeniden görüşülmesini ve düzeltilmesini kabul etti.
